Ảnh minh họa: Internet
Nếu người ăn phải cua, tôm nướng, chưa được nấu chín, có nang trùng sán lá phổi, nang trùng sẽ tới ruột non, chui qua ống tiêu hóa tới xoang bụng, ở lại xoang bụng khoảng 30 ngày và sau đó đi xuyên qua màng phổi từng đôi một, phát triển lớn lên thành sán trưởng thành ký sinh ở phổi.
Sau đó, sán trưởng thành lại đẻ trứng, trứng theo đờm ra ngoài và một chu kỳ sán mới lại bắt đầu.
Sán lá phổi không những gây bệnh cho người mà còn gây bệnh cho nhiều loài động vật khác như chó, mèo, lợn, cáo, chồn, chuột… Bệnh phân bố chủ yếu tại các nước Trung Quốc, Triều Tiên, Đài Loan, Philippine, Nhật Bản, Việt Nam, Lào, Campuchia…
Những loại ốc, cua, tôm là vật chủ trung gian truyền bệnh của bệnh sán lá phổi có mặt ở hầu hết mọi nơi, nhưng ở những nơi người dân có tập quán ăn cua, tôm nướng… (chưa đảm bảo độ chín để diệt sán) hoặc ăn gỏi tôm, cua, ăn gạch cua sống, uống nước cua sống để chữa bệnh… thì tỷ lệ bị nhiễm bệnh cao hơn hẳn.
Những loại ốc, cua, tôm là vật chủ trung gian truyền bệnh của bệnh sán lá phổi có mặt ở hầu hết mọi nơi, nhưng ở những nơi người dân có tập quán ăn cua, tôm nướng… (chưa đảm bảo độ chín để diệt sán) hoặc ăn gỏi tôm, cua, ăn gạch cua sống, uống nước cua sống để chữa bệnh… thì tỷ lệ bị nhiễm bệnh cao hơn hẳn. Ảnh minh họa: Internet
Biểu hiện của bệnh sán lá phổi
Theo các bác sĩ, sán lá phổi gây bệnh cho người, động vật (chó, mèo, lợn, cáo, chồn, chuột…). Biểu hiện khi mới mắc là bệnh nhân mệt mỏi, sốt nhẹ, mẩn ngứa.
– Khi ấu trùng di trú trong khoang phúc mạc sẽ thấy đau bụng, đau thượng vị, tiêu chảy.
– Khi ấu trùng xuyên qua cơ hoành, di trú ở màng phổi sẽ gâu đau ngực (hai bên). Sau đó hay ho khan, khạc đờm lẫn máu, hoặc màu đen… hay xảy ra vào buổi sáng, tái diễn nhiều lần và dễ nhầm với lao phổi, ung thư phổi.
– Khi bị nhiễm sán lá phổi, cần tới ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám, điều trị tích cực kịp thời. Quản lý chặt và xử lý tốt chất thải của người bệnh để ngăn chặn mầm bệnh lây lan.
– Tuyệt đối không ăn tôm, cua nước ngọt nướng, tái, chưa được nấu chín.
Kinh nghiệm để ăn tôm, cua, ốc nướng trước hết là cần tỉnh táo khi chọn tôm, cua, ốc. Các loài thủy sản này chết, ươn rất nhanh bị nhiễm khuẩn, do đó khi ăn ở hàng quán vỉa hè nên tìm cách kiểm tra trước khi nướng và giám sát chế biến đúng cách, đảm bảo chế biến vệ sinh, nướng chín… để giảm nguy cơ bị ngộ độc. Ảnh minh họa: Internet
Chú ý khi ăn tôm, cua, ốc nướng
Kinh nghiệm để ăn tôm, cua, ốc nướng trước hết là cần tỉnh táo khi chọn tôm, cua, ốc. Các loài thủy sản này chết, ươn rất nhanh bị nhiễm khuẩn, do đó khi ăn ở hàng quán vỉa hè nên tìm cách kiểm tra trước khi nướng và giám sát chế biến đúng cách, đảm bảo chế biến vệ sinh, nướng chín… để giảm nguy cơ bị ngộ độc.
– Bọc thực phẩm vào lá chuối, giấy thiếc rồi nướng.
– Chọn vỉ nướng làm bằng gốm, thép không rỉ. Tuyệt đối không dùng vỉ nhôm vì khi nướng sẽ tạo ra chất độc hại. Nên nướng ở nhiệt độ thấp, hoặc vừa phải để hạn chế khói. Thường xuyên quay vỉ để món nướng chín đều.
– Dùng các loại nước ướp gia vị (dầu ôliu, nước cốt cam/quýt) vì làm giảm các yếu tố gây ung thư tới 99%, lại tăng hương vị.
– Hạn chế quét dầu, mỡ vì khi chảy xuống lửa sẽ sinh ra chất độc và bám vào thực phẩm. Khi ăn cần bỏ hết những phần bị cháy sém vì dễ có chất độc.
– Nướng trên than hoa nên để than cháy hết (không còn khói) mới cho tôm cua ốc lên nướng. Có thể dùng lá chuối, giấy thiếc bọc rồi nướng để tránh bị sém, khét. Nên nướng bằng lò vi sóng, hoặc lò nướng vì dễ điều chỉnh nhiệt độ và thời gian, dịch tiết sẽ không có khói và món ăn không bị ám mùi khói.
– Tuyệt đối không nướng tôm, cua, ốc chết, hoặc sắp chết, hoặc nướng đã lâu vì chúng nhanh bị ô nhiễm, sinh ra độc tố nguy hiểm. Cũng không nên ăn hải sản sống, tái để tránh mắc sán, một số bệnh về mắt, tiêu hóa, hoặc gây ho ra máu, co giật…
– Một số loài thủy hải sản vào những mùa nhất định trong năm có nguy cơ nhiễm độc (cá nóc, sao biển, sứa…), do đó cần lưu ý về thời gian sinh sản của chúng để tránh bị ngộ độc khi ăn.
– Cách ăn tôm, cua, ốc an toàn nhất, tránh đau bụng là luộc, hoặc hấp trước khi nướng.
HÒA THUẬN (TỔNG HỢP)
